ปลิโพธ 10 (เครื่องกังวลต่อการปฏิบัติกรรมฐาน)

ปลิโพธ
หมายถึง เครื่องผูกพันหรือ หน่วงเหนี่ยวเป็นเหตุให้ใจพะวักพะวนห่วงกังวล,เหตุขัดข้อง,ข้อขัดข้อง

ควรตัดปลิโพธ ๑๐ ประการ ออกเพื่อความเจริญของการภาวนาจะได้ไม่ติดขัด ปลิโพธคือ เครื่องกังวลต่างๆ มี ๑.อาวาสปลิโพธ(กังวลอยู่ด้วยที่อยู่อาศัยอันเอื้อเฟื้อบริบูรณ์ด้วยที่กินร่มไม้และน้ำ

          ๒.กุลปลิโพธ คือความกังวลเนื่องด้วยตระกูลญาติและอุปัฏฐากที่ร่วมทุกข์ร่วมสุข

          ๓.ลาภปลิโพธ คือความกังวลเนื่องด้วยลาภสักการะ

          ๔.คณปลิโพธ คือความกังวลอยู่ด้วยหมู่คณะ

          ๕.กัมมปลิโพธ คือความกังวลอยู่ด้วยกระทำนวกรรม กล่าวคือเอาใจใส่การก่อสร้างเช่นงานช่างไม้ ไม่เอาใจใสต่อการกระทำดีการะทำชั่ว

          ๖.อัทธานปลิโพธ คือความกังวลอยู่ด้วยการเดินทางไกล เช่นว่าจะไปบวชกุลบุตรในที่ไกล

          ๗.ญาติปลิโพธ คือ ความกังวลอยู่ด้วยมารดาบิดา พี่ชายหญิง แลทั้งอุปัชฌาย์อาจารย์ สัทธิวิหาริกแลอันเตวาสิกที่ป่วยไข้

          ๘.อาพาธปลิโพธ คือความกังวลด้วยโรคในกายตน

          ๙.คันถปลิโพธ คือความกังวลอยู่กับการศึกษาปริยัติธรรมเป็นนิตย์นั้น

          ๑๐.อิทธิปลิโพธ คือ ความกังวลอยู่ด้วยการเจริญรักษาฤทธิ์(เป็นปลิโพธแห่งสมาธิวิปัสสนา)